MITISAR ang Komisyon sa Wikang Filipino sa ilang opisyal nga baroganan
sa pagbaton og bag-ong sumbanang pangpinulongan ilawom sa Balaodon Isip
230 (gipasar ni Rep. Luis Villafuerte), Balaodon Isip 305 (gipasar ni
Rep. Eduardo Gullas), Balaodon Isip 446 (gipasar ni Raul Del Mar) ug
Balaodon Isip 1138 (gipalabang ni Rep. Liza Maza).
Segun sa gipadayag nga posisyon ni Komisyoner Dr. Ricardo Ma. Duran
Nolasco, sa usa ka hearing nga gipahigayon sa Kongreso kaniadtong
Pebrero 27, 2008, ang naasoy nga mga balaodon kinahanglang mapahiuyon sa
paggamit sa unang pinulongan sa mga magtutuon gikan sa pre-scholol
hangtod sa Grade VI. Ilawom niining maong laraw, ang Filipino ug
Iningles itudlo isip linain nga mga panulun-an. Ang lokal ug rehiyonal
nga pinulongan ug literatura mahimong ilangkob isip linain nga modyul sa
panulun-ang Filipino o kaha ibulag gyod.
Ang mga ingon nga kausaban maghatag sa mga tinun-an— mga tinun-an
kansang unang pinulongan dili Filipino o Iningles— og igong panahon aron
mapalambo ang ilang kognitibo ug lingguwistikong kahanas sa ilang unang
pinulongan. Sa maong proseso, matibuok ang usa ka solidong pundasyon sa
pagkat-on sa mga panulun-ang itudlo ginamit ang Filipino ug Iningles. Sa
sekondarya, ang mga pinulongang Filipino ug Iningles ang nag-unang
pinulongang gamiton sa pagtudlo samtang ang inahang dila, isip lingguwa
prangka, maoy gamitong abag nga medyum o kaha himoong buwag nga panulun-an.
Gidugang pa ni Nolasco nga pinaagi sa paggamit sa pinulongan nga
masabtan sa tinun-an, dili lamang kay napalig-on ang paghatag gibug-aton
sa tradisyong kultural, kondili mas pang masabtan ang mga panulun-an
nunot sa daling pagkat-on sa Filipino ug Iningles. Isip dugang, kon ang
unang pinulongan ang gamiton sa lawak-saringan, molambo ang kahanas sa
kritikal nga panghunahuna ug kini matakli ngadto sa uban pang pinulongan.
Kahisgotan dinhi nga atol sa gihimong hearing, dili lamang ang KWF ang
nagpadayag og susamang baroganan. Alang usab sa multilingguwalismo ang
posisyon sa Summer Institute of Linguistics-Phil., Dr. Dina Ocampo sa
UP, NEDA, Nueva Vizcaya State University ug uban pang institusyong
mingtambong sa hearing.— TNB
*Simpatiya sa KWF sa mga Bisaya*
AGIG pagsimpatiya sa Komisyon sa Wikang Filipino (KWF) kanatong mga
Bisaya labot sa kontrobersiyang namugna sa mayagayagaong pelikulang
"Sakal, Sakali, Saklolo" ug isip pagsanong usab sa sulat-protesta nga
gisang-at sa BATHALAD-Mindanao, ang KWF miposte og pamahayag sa ilang
opisyal nga websayt (http://wika.pbwiki.com).
Aron katamdan kini sa iyang orihinal nga han-ay, wala na namo hubara ang
maong mensahe. Ania:
"BA'T PINALAKI MONG BISAYA ITONG APO KO?
Ito ang linyang binigkas ni Ms. Gloria Diaz na gumanap bilang isang lola
sa pelikulang "SAKAL, SAKALI, SAKLOLO", opisyal na entri sa 2007 Metro
Manila Film Festival (MMFF) ng STAR CINEMA Productions Incorporated.
Ang naturang nakaiinsultong bahagi ng pelikulang ito ay pinalala pa ng
pahayag ng ina ng bata na ginampanan ni Miss Judy Ann Santos, sa
pagsasabi na Tagalog ang wikang dapat ituro sa bata upang ito'y maging
isang tunay na Pilipino, at walang bahagi sa pelikula kasunod ng
nasabing linya o dayalogo ang nagpakita na ang naturang insulto ay mali
o ang papel na ginampanan upang masabi ang gayong insulto ay nagsisi o
umamin ng kanilang kamalian.
Kaugnay nito, hiniling ng Bathalad Mindanao Inc., sa pamumuno ni G.
Eufemio Flores na humingi nang nakasulat na paumanhin sa lahat ng mga
Bisaya dahil sa sugat na idinulot ng gayong insulto, ang STAR CINEMA
productions kasama si director Jose Javier Reyes, ang scriptwriter ng
pelikula, mga artistang sina Gloria Diaz at Judy Ann Santos, kasama pa
rin ang lahat ng tao sa likod ng paggawa, produksiyon at pagpapalabas ng
naturang pelikula."— TNB
*Liwayway Magazine, gipasidunggan*
ANG magasing Liwayway, igsoong sinemanang magasin ning Bisaya,
gipasidunggan sa Gawad TANGLAW (Gawad Tagapuring mga Akademisyan ng
Aninong Gumagalaw) isip "2007 Best Literary Magazine" ug ingon man
espesyal nga kategoriyang "Lifetime Achievement Award".
Dungan niini, ang Balita, laing produkto sa Manila Bulletin,
gipasidunggan usab isip "Best Newspaper in Filipino" sa nasod. Ang
pagpasidungog gipahigayon niadtong Marso 1, 2008 sa Ernesto Palanca
Auditorium sa University of Perpetual Help System, Las Piñas Campus atol
sa pagsaulog sa ika-6 nga tuig sa Gawad TANGLAW, institusyong
gipangulohan ni Dr. Romeo Flaviano Lirio.
Ang maong prestihiyosong pasidungog personal nga gidawat ni Manila
Bulletin Publisher Atty. Hermogenes P. Pobre. Mitambong usab sa maong
okasyon ang Magdudumalang Editor sa Liwayway nga si Ms. Angela Perez,
uban sa iyang mga staff, Perry Mangilaya, ug Wilson Fernandez kinsa maoy
miaktong potograper.
(Bisaya TNBalita Marso 19, 2008 http://bismag.pbwiki.com)
No comments:
Post a Comment